ایران دریلینگ: رئیس شورای عالی مخازن شرکت ملی نفت ایران از نیاز ضروری مخازن کشور به استفاده از روش‌های ازدیاد برداشت از میدان‌های مشترکی که ایران هنوز در آنها سهمی ندارد، سخن گفت و تاکید کرد: مملکت را با شعار دادن عقب نیندازیم. به گزارش ایران دریلینگ و به نقل از پایگاه اطلاع رسانی شرکت ملی نفت ایران، کریم زبیدی شنبه، ٢٠ شهریورماه در نشست «هم اندیشی شرکت‌های بالادستی نفت و گاز» با بیان این مطلب افزود: همکاری با شرکت‌های بین المللی به معنای وابستگی به فناوری‌های خارجی نیست بلکه می تواند راهی برای انتقال و بومی سازی فناوری و ارتقا توانمندی‌های داخلی باشد. وی با بیان این که ما در حفاری، نحوه تکمیل مخزن، شبیه سازی، موازنه مخازن شکافدار و ایجاد شکاف با اسید یا آب، همه فناوری‌های روزآمد را در اختیار نداریم، به طور نمونه درباره حفاری افقی گفت: درست است که تا حداکثر ٢ کیلومتر توان حفاری افقی داریم، اما باید بپذیریم حفاری افقی تا ١٣ کیلومتر که مرسک در الشاهین قطر (میدان مشترک با لایه نفتی پارس جنوبی) انجام داده است، در توان کنونی ما نیست.

زبیدی به سال‌ها فعالیت خود در جنوب اشاره کرد و با بیان این که صنعت نفت ایران اکنون در حفاری به صورت چند شاخه ای (کلاستری) و یا حفاری زیر تعادلی حرفی برای گفتن ندارد، ادامه داد: یکی از دلایل بالا بودن آمار اسیدکاری چاه‌ها در ایران این است که ضمن عملیات حفاری، ساختار مخزن آسیب می بیند و این در حالی است که استفاده از فناوری‌های روز حفاری مانع چنین آسیب‌هایی خواهد شد. وی به میدان‌های فرزاد A و B اشاره کرد و گفت: عربستان با استفاده از فناوری‌های خارجی به‎روز، روزانه از برخی چاه‌های این میدان‌ها تا ٣٠٠ میلیون فوت مکعب برداشت می کند و ما به دلیل به‎روز نبودن در فناوری‌های تکمیل مخزن و نبود دسترسی به برخی فناوری‌های خاص هنوز از این میدان‌های مشترک برداشتی نداشته‌ایم. زبیدی گفت: در دنیا تحقیقات و مطالعات بسیاری روی روش‌های EOR و IOR صورت گرفته است که هنوز اطلاع چندانی از این روش‌ها در اختیار نداریم. این مقام مسئول تاکید کرد: باید واقعیت‌ها را بپذیریم و مملکت را با شعار دادن عقب نیندازیم. زبیدی در ادامه به تشریح آمار ذخایر و معرفی میدان‌های هیدروکربوری شرکت ملی نفت ایران برای توسعه در قالب قراردادهای بالادست صنعت نفت پرداخت و گفت: ذخایر درجای هیدروکربور مایع کشور مشتمل بر نفت خام، مایعات و میعانات گازی بالغ بر ٨٣٦,٤٧ میلیارد بشکه است که از این میزان، ٢٣٩ میلیارد بشکه سهم ذخایر قابل استحصال است.

به نقل از پایگاه خبری روابط عمومی وزارت نفت، وی گفت: از ٢٣٩ میلیارد ذخایر قابل استحصال هیدروکربور مایع کشور، حدود ١٥٧ میلیارد بشکه استحصال نشده و باقی مانده است. به گفته زبیدی، ذخایر درجای نفت خام کشور ٧١١,٥ میلیارد بشکه است که از این میزان ١٧٥.٣٩ میلیارد بشکه ذخایر قابل استحصال به شمار می رود و از مجموع ذخایر قابل استحصال نیز ١٠٢ میلیارد بشکه باقی مانده است؛ همچنین این میزان ذخایر درجا حاکی از آن است که یک درصد افزایش ضریب بازیافت نفت خام، بیش از هفت میلیارد بشکه نفت بیشتر در اختیار کشور می گذارد که با احتساب بشکه ای ٤٠ دلار، بیش از ٢٨٠ میلیارد دلار ارزآوری به همراه خواهد داشت. وی ضریب بازیافت مجموع ذخایر هیدروکربور مایع کشور با ٢٨,٥ درصد عنوان کرد و افزود: ضریب بازیافت نفت خام در ایران به طور میانگین ٢٤.٥ درصد است و این ضریب در بعضی مخازن به ٦٠ درصد می رسد و در برخی مخازن از پنج درصد تجاوز نمی کند. معاون بررسی طرح‌های منابع هیدروکربوری برنامه ریزی تلفیقی شرکت ملی نفت ایران گفت: اگر ذخایر گاز را نیز به مایع تبدیل کنیم، بالاترین ذخایر هیدروکربور در جهان را در اختیار داریم.

١٩٥ مخزن توسعه نیافته نفت و گاز
زبیدی مجموع میدان‌های نفتی و گازی کشور را ١٧٠ میدان شامل ١٢٠ میدان نفتی و ٥٠ میدان گازی عنوان کرد و گفت: همچنین ٣٥٨ مخزن نفت و گاز در کشور وجود دارد که از این میان، ١٦٣ مخزن توسعه یافته و ١٩٥ مخزن توسعه نیافته اند؛ به عبارت دیگر ٦٨,٥ درصد از مخازن ما وضع خوبی ندارند و نیازمند پیاده سازی روش‌های ازدیاد برداشت هستند. وی با بیان این که نسبت تولید به ذخیره نهایی در ٩٣ مخزن توسعه یافته کشور نزدیک ٥٠ درصد است، افزود: افزایش ضریب بازیافت در مخازن ایران جای کار بسیاری دارد و به عنوان یک ایرانی باید از هر اقدامی در مسیر دستیابی به این هدف حمایت کنیم.

زبیدی با اشاره به پروژه‌های تزریق آب و گاز به برخی مخازن گفت: مخزن دارخوین از موفق ترین نمونه پروژه‌های تزریق گاز به شمار می رود؛ میدانی که از سوی شرکت ایتالیایی انی در قالب قرارداد بیع متقابل توسعه داده شد. رئیس شورای عالی مخازن شرکت ملی نفت ایران با اشاره به این که غالب مخازن ایران از نوع آهکی یا کربناته است و تخلخل کمی دارند، افزود: این مشخصات مخزن، سختی و پیچیدگی کار در مخازن کشور را دو چندان می کند. زبیدی گفت: در کنفرانس تهران ٥٢ مخزن معرفی شد؛ اما هم اکنون ٣١ میدان اولویت دار نفت و گاز مدنظر قرار گرفته است که از این میان، ١٧ میدان مشترک است و میدان‌ها با استناد به ذخایر درجای هیدروکربوری آنها در سه دسته کوچک، متوسط و بزرگ تقسیم بندی شده اند.