ایران دریلینگ: مدیر اکتشاف شرکت ملی نفت ایران با بیان این‌که نفت برای توسعه به جذب و بکارگیری سرمایه‌های کلان نیاز دارد، گفت: شرکت ملی نفت ایران از محل درآمدها و منابع داخلی به هیچ‌وجه قادر به تامین حجم بالای سرمایه‌گذاری در این صنعت نیست. به گزارش ایران دریلینگ و به نقل از شانا سیدصالح هندی، با اشاره به مدل جدید قراردادهای نفتی و اهمیت سرمایه‌گذاری در صنعت نفت، اظهارکرد: معتقدم رکود و تورم حاکم در اقتصاد کشور پس از استقرار دولت یازدهم با اقدام‌های خوب دولت مهار شد، اگرچه در خصوص برطرف کردن رکود هنوز به سطح مطلوبی نرسیدیم، اما بخش قابل توجهی از این امر با حرکت توسعه‌ای و جذب سرمایه‌گذاری در نفت برطرف می‌شود.
وی با بیان این مسئله که نفت برای توسعه به جذب و بکارگیری سرمایه‌های کلان نیاز دارد، افزود: در برآوردها این رقم بالغ بر ١٨٠ میلیارد دلار پیش بینی شده بود که شرکت ملی نفت از محل درآمدها و منابع داخلی به هیچ‌وجه قادر به تامین این مهم از سرمایه‌گذاری نیست و اگر بتواند بدهی خود به بانک‌ها و موسسات را پرداخت کند کار بزرگی کرده است. هندی به انتقادهای صورت گرفته به مدل جدید قراردادهای نفتی اشاره کرد و بیان این‌که باید بین منتقدان و حتی مخالفان قراردادهای جدید نفتی و کسانی که عناد دارند تفاوت قایل شد، ادامه داد: باید حساب کسانی که با صنعت نفت عناد داشته و به خاطر مسایل سیاسی و مخالفت با دولت و به سرانجام نرسیدن برجام می‌خواهند کاری در این صنعت انجام نشود از دیگران جدا کرد، زیرا قرار نیست این گروه قانع شوند و به‌نظر من برای این گروه نباید زیاد وقت گذاشت.
هزینه دفاع از قراردادها بالا رفته است
مدیر اکتشاف شرکت ملی نفت ایران با بیان این‌که منتقدان باید صحبت‌های خود را درباره مدل جدید قراردادهای نفتی بگویند که اتفاقا در این زمینه نیز دولت سعه صدر فراوانی نشان داده و به تواتر با منتقدان این قراردادها نشست برگزار کرده و حسن نیت خود را ثابت کرده است و باز هم ادامه خواهد داد، تصریح کرد: ولی بالاخره حتی به دستور قرآن کریم بعد از "وشاور هم فی الامر"، باید با توکل به خدا با عزم جدی کار را پیش برد و اجازه نداد بیش از این تامین منافع ملی به تاخیر بیفتد چون پیشنهادات و تصحیحات همان‌طور که در اصلاح نسل‌های قبلی قراردادها اتفاق افتاد می‌تواند در حین اجرا با دقت بیشتر ادامه داشته باشد.
وی با تاکید بر این‌که صحبت کردن درباره قراردادهای نفتی یک بحث کاملا تخصصی، مالی، حقوقی، فنی و امنیتی است، تصریح کرد: متاسفانه شاهدیم که طرح مباحث درباره این قراردادها بسیار نازل شده و سعی می‌شود با شعار یا خائن خواندن متولیان این امر و مقایسه‌های ناصحیح با زمان حکومت ستم‌شاهی، هزینه دفاع از این قراردادها بالا برده شود که این جفا به جمهوری اسلامی است. هندی یادآور شد: در خاطرم است که مقام معظم رهبری فرمودند: بحث‌های تخصصی بهتر است در کرسی‌های آزاداندیشی و دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی صورت گیرد که از همین جهت بایستی از اظهار نظر اساتید دانشگاه‌ها و فرهیختگان متخصص و آگاه قدردانی کرد و تلاش کرد تا حتی الامکان نظرات آنها اعمال شود.
وی در ادامه با بیان این‌که من نیز همانند بسیاری از همکارانم در وزارت نفت معتقد به نقد منصفانه از قراردادهای نفتی هستم، افزود: هرگز نگفتیم که این قراردادها عاری از ایراد است، ما بر این باوریم هیچ ایراد جدی که مانع از اجرای قرارداد باشد در آن وجود ندارد. اگر دوستان به دنبال قراردادی بدون ایراد می‌گردند باید فقط به قرآن برسند، چراکه تنها این مکتوب آسمانی است که هیچ ایرادی ندارد. مدیر اکتشاف شرکت ملی نفت ایران تصریح کرد: دوستان اجازه دهند این قراردادها اجرایی شده و نتایج آن مشخص شود، تا در نسل‌های بعدی همانند آن‌چه در بیع متقابل رخ داد اصلاحات احتمالی صورت گیرد و باید در این خصوص فرایند بهبود مستمر انجام شود.
مگر قرار است شرکت نفت خصوصی شود؟
وی با اشاره به ایرادهای گرفته شده به این قراردادها گفت: می‌گویند چرا مدت زمان اجرای این قراردادها بلندمدت است، در حالی که در خاطرم است یکی از انتقادات اصلی همین منتقدان به قراردادهای نفتی، کوتاه بودن مدت زمان اجرای قراردادهای بیع متقابل نسل قبلی بود. هندی گفت: آن زمان می‌گفتند به دلیل کوتاه‌مدت بودن قراردادهای بیع متقابل مجری برای این‌که منافع خود را در مدت زمان کوتاه بیشینه کنند، به مخزن اسیب می‌رساند و به تولید صیانتی از میدان نمی‌پردازند، حال که دقیقا این ایراد در مدل جدید قراردادهای نفتی اصلاح شده است.
مدیر اکتشاف شرکت ملی نفت اظهار کرد: منتقدان می‌گویند اجرای این قراردادها یعنی نقض یا محدود کردن حاکمیت. استناد آنها به ماده ٢ سیاست‌های اجرایی اصل ٤٤ قانون اساسی است و این‌که شرکت ملی نفت مشمول خصوصی‌سازی نمی‌شود. مگر قرار است شرکت نفت خصوصی شود؟ خیر قرار است برخی از وظایفش که در تبصره ١ بند ج ماده ٣ همین قانون هم آورده شده است که خرید خدمات مالی، فنی، مهندسی و حتی مدیریتی هم قابل واگذاری است طی یک قرارداد واگذار شود. خوب در همین قانون نام بانک مرکزی و بیمه ایران و بیمه مرکزی هم آمده است، آیا این بدان معنی است که بانکداری یا بیمه خصوصی نباید داشته باشیم؟
قواعد بازی برای حضور در صحنه بین المللی را بپذیریم
هندی با بیان این‌که در جای دیگری منتقدان می‌گویند "که چرا باید اختلافات به دادگاه‌های بین المللی ارجاع داده شود، ضمن این‌که در متن مصوبه تصریح شده که قانون حاکم بر اجرای قرارداد مطابق باقوانین داخلیست"، اظهار کرد: سوال من این است اگر می‌خواهید در فضای بین المللی فعالیت کنید، انتظار دارید مرجع رسیدگی به اختلافات دادگاه داخلی باشد؟ این بند در قراردادهای بیع متقابل هم بود و آن زمان به مشکلی برنخوردیم. وی با تاکید بر این‌که وقتی که می‌خواهیم در صحنه بین المللی حضور داشته باشیم باید قواعد بازی را نیز بپذیریم،خاطر نشان کرد: بله ممکن است در مراجع بین المللی ناداوری هم باشد اما آیا این امر به معنای پاک کردن صورت مسئله است؟ آیا چون احتمال دارد در وزنه برداری ورزشکاران ما با ناداوری بین المللی مواجه شوند نباید در المپیک شرکت کنیم؟ خیر باید شرکت کرد و مقتدرانه در اصل بازی و در حضور در مجامع بین المللی نقش آفرینی کرد.
مدیر اکتشاف شرکت ملی نفت ایران، گفت: مثلا می‌گویند به دلیل "معلوم و معین نبودن" عدم موفقیت در اکتشاف بلوک‌ها این شرط مجهول است و قانوناً باطل است در صورتی که سال‌هاست که در مدیریت اکتشاف، با روش‌های علمی و استاندارد جهانی می‌گوییم که کدام کشف تجاری بوده و کدامیک تجاری نیستند. در واقع در گزارش‌هایمان موفقیت یا موفق نبودن حفاریهای اکتشافی هم کاملا مشخص است.
قرارداد نفتی تفاوت ماهوی با بیع متقابل ندارد
هندی با اشاره به انتقادهای مطرح شده مبنی بر این‌که چرا وزارت نفت از طرف حاکمیت درباره این قراردادها تصمیم‌گیری می‌کند، گفت: ماده ١ قانون اصلاحی ٢٢ خردادماه ٩٠ درباره نفت، می‌گوید که همه منابع نفتی جزو انفال و ثروت عمومی‌بوده و اعمال حق حاکمیت بر منابع مذکور به نمایندگی از جمهوری اسلامی‌ایران بر عهده وزارت نفت است. وزارت نفت دقیقا براساس همین بند از ماده اصلاحی قانون نفت به نمایندگی از جمهوری اسلامی چنین حقی را دارد، نمایندگان محترم مجلس به این مهم عنایت دارند.
وی با بیان این‌که روح حاکم بر مدل جدید قراردادهای نفتی همان الگوی توسعه یافته قراردادهای بیع متقابل است، افزود: این قرارداد نیز تفاوت ماهوی چندانی با بیع متقابل ندارد، علت این همه مخالفت چیست؟ به نظر می‌رسد برای برخی صرفاً جلوگیری از موفقیت دولت دارای اهمیت است و این به صلاح کشور و نظام جمهوری اسلامی‌نیست. مدیر اکتشاف شرکت ملی نفت ایران با تاکید بر ضرورت سرمایه‌گذاری در صنعت نفت و توسعه میدان‌های مشترک، اظهارکرد: باید بپذیریم که ما احتیاج به سرمایه برای توسعه صنعت نفت داریم و حال این سوال مطرح است آیا شرکت‌های داخلی ما توان تامین مالی چند میلیارد دلاری برای توسعه میدان‌ها را دارند؟ وزارت نفت هرگز نگفته است که شرکت‌های داخلی برای توسعه میدان نیایند، اگر شرکت‌های داخلی ما از چنان توان مالی و فنی و تکنولوژیکی برخوردارند که می‌توانند با پذیرش ریسک، خود به توسعه میدان‌ها بپردازند کسی مانع آنها نخواهد شد.
منتقدان با نگاه ملی به توسعه کشور کمک کنند
وی با بیان این‌که باید بپذیریم که در صحنه بین المللی باید قائل به بازی برد - برد باشیم، ادامه داد: این پیش فرض مطرح است که طرف مقابل ما برای توسعه میدان‌ها فرد عاقلی است و ما با افراد نادان سروکار نداریم، آنها نیز می‌خواهند از توسعه میدان‌ها در ایران سود ببرند، به نظر من همین الان هم این قراردادها ممکن است مخصوصا در بحث بلوک‌های اکتشافی از جذابیت کافی برخوردار نباشد. هندی ادامه داد: این‌که دائم می‌گویند ایران می‌خواهد میدان‌های با ریسک کمتر را به شرکت‌های خارجی واگذار کند و می‌خواهد منافع ملی را از بین ببرد، این سوال را دارم آیا دوستان انتظار دارند شرکت‌های خارجی بدون مطالعه و بررسی به سرمایه‌گذاری بپردازند خوب هر چقدر مقدار ریسک تغییر کند متناسب با آن میزان، پاداش آن هم تغییر خواهدکرد. حالا ما باید با اشراف کامل مواظب این تناسب باشیم که خوب بسته شود.
وی با بیان این‌که این روزها از برخی می‌شنویم که اصل ملی شدن صنعت نفت زیر سوال رفته و اهداف دکتر مصدق با این قراردادها نقض شده است، افزود: منقدان باید بدون شعار زدگی بگویند که براساس چه اصلی این سخنان را مطرح می‌کنند. مدیر اکتشاف شرکت ملی نفت ایران تصریح کرد: با توجه به این‌که بخش نفت یک حوزه تخصصی است و مباحث مربوط به قراردادهای نفتی مورد تائید است، بنابراین توقع این است که همه بخش‌ها مختلف کشور بدون توجه به هیاهوی سیاسی، صنعت نفت را در جهت رسیدن به توسعه و اهدافش یاری کنند.
هندی خاطرنشان کرد: بر این باورم از آنجایی که رقبای ما با تمام توان در حال جذب سرمایه و تکنولوژی جهانی بیشتر و در همه حوزه‌ها به خصوص میدان‌های مشترک تولیداتشان چند برابر ایران است، تاخیر در جذب سرمایه خارجی و عقد قراردادهای جدید جز از دست دادن منافع ملی و غیر قابل بازگشت بودن آن نتیجه ای ندارد، امیدوارم منتقدان با نگاه ملی به توسعه کشور کمک کنند.
وی با بیان این مسئله که نفت برای توسعه به جذب و بکارگیری سرمایه‌های کلان نیاز دارد، افزود: در برآوردها این رقم بالغ بر ١٨٠ میلیارد دلار پیش بینی شده بود که شرکت ملی نفت از محل درآمدها و منابع داخلی به هیچ‌وجه قادر به تامین این مهم از سرمایه‌گذاری نیست و اگر بتواند بدهی خود به بانک‌ها و موسسات را پرداخت کند کار بزرگی کرده است. هندی به انتقادهای صورت گرفته به مدل جدید قراردادهای نفتی اشاره کرد و بیان این‌که باید بین منتقدان و حتی مخالفان قراردادهای جدید نفتی و کسانی که عناد دارند تفاوت قایل شد، ادامه داد: باید حساب کسانی که با صنعت نفت عناد داشته و به خاطر مسایل سیاسی و مخالفت با دولت و به سرانجام نرسیدن برجام می‌خواهند کاری در این صنعت انجام نشود از دیگران جدا کرد، زیرا قرار نیست این گروه قانع شوند و به‌نظر من برای این گروه نباید زیاد وقت گذاشت.
هزینه دفاع از قراردادها بالا رفته است
مدیر اکتشاف شرکت ملی نفت ایران با بیان این‌که منتقدان باید صحبت‌های خود را درباره مدل جدید قراردادهای نفتی بگویند که اتفاقا در این زمینه نیز دولت سعه صدر فراوانی نشان داده و به تواتر با منتقدان این قراردادها نشست برگزار کرده و حسن نیت خود را ثابت کرده است و باز هم ادامه خواهد داد، تصریح کرد: ولی بالاخره حتی به دستور قرآن کریم بعد از "وشاور هم فی الامر"، باید با توکل به خدا با عزم جدی کار را پیش برد و اجازه نداد بیش از این تامین منافع ملی به تاخیر بیفتد چون پیشنهادات و تصحیحات همان‌طور که در اصلاح نسل‌های قبلی قراردادها اتفاق افتاد می‌تواند در حین اجرا با دقت بیشتر ادامه داشته باشد.
وی با تاکید بر این‌که صحبت کردن درباره قراردادهای نفتی یک بحث کاملا تخصصی، مالی، حقوقی، فنی و امنیتی است، تصریح کرد: متاسفانه شاهدیم که طرح مباحث درباره این قراردادها بسیار نازل شده و سعی می‌شود با شعار یا خائن خواندن متولیان این امر و مقایسه‌های ناصحیح با زمان حکومت ستم‌شاهی، هزینه دفاع از این قراردادها بالا برده شود که این جفا به جمهوری اسلامی است. هندی یادآور شد: در خاطرم است که مقام معظم رهبری فرمودند: بحث‌های تخصصی بهتر است در کرسی‌های آزاداندیشی و دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی صورت گیرد که از همین جهت بایستی از اظهار نظر اساتید دانشگاه‌ها و فرهیختگان متخصص و آگاه قدردانی کرد و تلاش کرد تا حتی الامکان نظرات آنها اعمال شود.
وی در ادامه با بیان این‌که من نیز همانند بسیاری از همکارانم در وزارت نفت معتقد به نقد منصفانه از قراردادهای نفتی هستم، افزود: هرگز نگفتیم که این قراردادها عاری از ایراد است، ما بر این باوریم هیچ ایراد جدی که مانع از اجرای قرارداد باشد در آن وجود ندارد. اگر دوستان به دنبال قراردادی بدون ایراد می‌گردند باید فقط به قرآن برسند، چراکه تنها این مکتوب آسمانی است که هیچ ایرادی ندارد. مدیر اکتشاف شرکت ملی نفت ایران تصریح کرد: دوستان اجازه دهند این قراردادها اجرایی شده و نتایج آن مشخص شود، تا در نسل‌های بعدی همانند آن‌چه در بیع متقابل رخ داد اصلاحات احتمالی صورت گیرد و باید در این خصوص فرایند بهبود مستمر انجام شود.
مگر قرار است شرکت نفت خصوصی شود؟
وی با اشاره به ایرادهای گرفته شده به این قراردادها گفت: می‌گویند چرا مدت زمان اجرای این قراردادها بلندمدت است، در حالی که در خاطرم است یکی از انتقادات اصلی همین منتقدان به قراردادهای نفتی، کوتاه بودن مدت زمان اجرای قراردادهای بیع متقابل نسل قبلی بود. هندی گفت: آن زمان می‌گفتند به دلیل کوتاه‌مدت بودن قراردادهای بیع متقابل مجری برای این‌که منافع خود را در مدت زمان کوتاه بیشینه کنند، به مخزن اسیب می‌رساند و به تولید صیانتی از میدان نمی‌پردازند، حال که دقیقا این ایراد در مدل جدید قراردادهای نفتی اصلاح شده است.
مدیر اکتشاف شرکت ملی نفت اظهار کرد: منتقدان می‌گویند اجرای این قراردادها یعنی نقض یا محدود کردن حاکمیت. استناد آنها به ماده ٢ سیاست‌های اجرایی اصل ٤٤ قانون اساسی است و این‌که شرکت ملی نفت مشمول خصوصی‌سازی نمی‌شود. مگر قرار است شرکت نفت خصوصی شود؟ خیر قرار است برخی از وظایفش که در تبصره ١ بند ج ماده ٣ همین قانون هم آورده شده است که خرید خدمات مالی، فنی، مهندسی و حتی مدیریتی هم قابل واگذاری است طی یک قرارداد واگذار شود. خوب در همین قانون نام بانک مرکزی و بیمه ایران و بیمه مرکزی هم آمده است، آیا این بدان معنی است که بانکداری یا بیمه خصوصی نباید داشته باشیم؟
قواعد بازی برای حضور در صحنه بین المللی را بپذیریم
هندی با بیان این‌که در جای دیگری منتقدان می‌گویند "که چرا باید اختلافات به دادگاه‌های بین المللی ارجاع داده شود، ضمن این‌که در متن مصوبه تصریح شده که قانون حاکم بر اجرای قرارداد مطابق باقوانین داخلیست"، اظهار کرد: سوال من این است اگر می‌خواهید در فضای بین المللی فعالیت کنید، انتظار دارید مرجع رسیدگی به اختلافات دادگاه داخلی باشد؟ این بند در قراردادهای بیع متقابل هم بود و آن زمان به مشکلی برنخوردیم. وی با تاکید بر این‌که وقتی که می‌خواهیم در صحنه بین المللی حضور داشته باشیم باید قواعد بازی را نیز بپذیریم،خاطر نشان کرد: بله ممکن است در مراجع بین المللی ناداوری هم باشد اما آیا این امر به معنای پاک کردن صورت مسئله است؟ آیا چون احتمال دارد در وزنه برداری ورزشکاران ما با ناداوری بین المللی مواجه شوند نباید در المپیک شرکت کنیم؟ خیر باید شرکت کرد و مقتدرانه در اصل بازی و در حضور در مجامع بین المللی نقش آفرینی کرد.
مدیر اکتشاف شرکت ملی نفت ایران، گفت: مثلا می‌گویند به دلیل "معلوم و معین نبودن" عدم موفقیت در اکتشاف بلوک‌ها این شرط مجهول است و قانوناً باطل است در صورتی که سال‌هاست که در مدیریت اکتشاف، با روش‌های علمی و استاندارد جهانی می‌گوییم که کدام کشف تجاری بوده و کدامیک تجاری نیستند. در واقع در گزارش‌هایمان موفقیت یا موفق نبودن حفاریهای اکتشافی هم کاملا مشخص است.
قرارداد نفتی تفاوت ماهوی با بیع متقابل ندارد
هندی با اشاره به انتقادهای مطرح شده مبنی بر این‌که چرا وزارت نفت از طرف حاکمیت درباره این قراردادها تصمیم‌گیری می‌کند، گفت: ماده ١ قانون اصلاحی ٢٢ خردادماه ٩٠ درباره نفت، می‌گوید که همه منابع نفتی جزو انفال و ثروت عمومی‌بوده و اعمال حق حاکمیت بر منابع مذکور به نمایندگی از جمهوری اسلامی‌ایران بر عهده وزارت نفت است. وزارت نفت دقیقا براساس همین بند از ماده اصلاحی قانون نفت به نمایندگی از جمهوری اسلامی چنین حقی را دارد، نمایندگان محترم مجلس به این مهم عنایت دارند.
وی با بیان این‌که روح حاکم بر مدل جدید قراردادهای نفتی همان الگوی توسعه یافته قراردادهای بیع متقابل است، افزود: این قرارداد نیز تفاوت ماهوی چندانی با بیع متقابل ندارد، علت این همه مخالفت چیست؟ به نظر می‌رسد برای برخی صرفاً جلوگیری از موفقیت دولت دارای اهمیت است و این به صلاح کشور و نظام جمهوری اسلامی‌نیست. مدیر اکتشاف شرکت ملی نفت ایران با تاکید بر ضرورت سرمایه‌گذاری در صنعت نفت و توسعه میدان‌های مشترک، اظهارکرد: باید بپذیریم که ما احتیاج به سرمایه برای توسعه صنعت نفت داریم و حال این سوال مطرح است آیا شرکت‌های داخلی ما توان تامین مالی چند میلیارد دلاری برای توسعه میدان‌ها را دارند؟ وزارت نفت هرگز نگفته است که شرکت‌های داخلی برای توسعه میدان نیایند، اگر شرکت‌های داخلی ما از چنان توان مالی و فنی و تکنولوژیکی برخوردارند که می‌توانند با پذیرش ریسک، خود به توسعه میدان‌ها بپردازند کسی مانع آنها نخواهد شد.
منتقدان با نگاه ملی به توسعه کشور کمک کنند
وی با بیان این‌که باید بپذیریم که در صحنه بین المللی باید قائل به بازی برد - برد باشیم، ادامه داد: این پیش فرض مطرح است که طرف مقابل ما برای توسعه میدان‌ها فرد عاقلی است و ما با افراد نادان سروکار نداریم، آنها نیز می‌خواهند از توسعه میدان‌ها در ایران سود ببرند، به نظر من همین الان هم این قراردادها ممکن است مخصوصا در بحث بلوک‌های اکتشافی از جذابیت کافی برخوردار نباشد. هندی ادامه داد: این‌که دائم می‌گویند ایران می‌خواهد میدان‌های با ریسک کمتر را به شرکت‌های خارجی واگذار کند و می‌خواهد منافع ملی را از بین ببرد، این سوال را دارم آیا دوستان انتظار دارند شرکت‌های خارجی بدون مطالعه و بررسی به سرمایه‌گذاری بپردازند خوب هر چقدر مقدار ریسک تغییر کند متناسب با آن میزان، پاداش آن هم تغییر خواهدکرد. حالا ما باید با اشراف کامل مواظب این تناسب باشیم که خوب بسته شود.
وی با بیان این‌که این روزها از برخی می‌شنویم که اصل ملی شدن صنعت نفت زیر سوال رفته و اهداف دکتر مصدق با این قراردادها نقض شده است، افزود: منقدان باید بدون شعار زدگی بگویند که براساس چه اصلی این سخنان را مطرح می‌کنند. مدیر اکتشاف شرکت ملی نفت ایران تصریح کرد: با توجه به این‌که بخش نفت یک حوزه تخصصی است و مباحث مربوط به قراردادهای نفتی مورد تائید است، بنابراین توقع این است که همه بخش‌ها مختلف کشور بدون توجه به هیاهوی سیاسی، صنعت نفت را در جهت رسیدن به توسعه و اهدافش یاری کنند.
هندی خاطرنشان کرد: بر این باورم از آنجایی که رقبای ما با تمام توان در حال جذب سرمایه و تکنولوژی جهانی بیشتر و در همه حوزه‌ها به خصوص میدان‌های مشترک تولیداتشان چند برابر ایران است، تاخیر در جذب سرمایه خارجی و عقد قراردادهای جدید جز از دست دادن منافع ملی و غیر قابل بازگشت بودن آن نتیجه ای ندارد، امیدوارم منتقدان با نگاه ملی به توسعه کشور کمک کنند.
کد خبر : 1220