ایران دریلینگ: یک شرکت دانش بنیان موفق به ساخت ربات زیردریایی با یک سوم قیمت نمونه خارجی آن شده است، ربات فناورانه وطنی که قابلیت دسترسی به اعماق آب‌‌‌‌های کشور و انجام ماموریت‌‌‌‌های متنوع را دارد. به گزارش ایران دریلینگ و به نقل ازایرنا، ربات زیردریایی یک وسیله نقلیه قابل کنترل از راه دور(ROV) است که به کاربر امکان می‌دهد این وسیله‌ را برای انجام عملیات‌‌‌‌های متنوع در اعماق آب هدایت کند. امروزه این ربات‌‌‌‌ها در دنیا بخش مهمی از صنایع و علوم دریایی محسوب ‌‌‌‌می‌شوند و ماموریت‌‌‌‌های مختلفی از جمله بازرسی محیط‌‌‌‌های خطرناک درون راکتور هسته ای، تعمیر و نگهداری تاسیسات پیچیده زیر دریا، نصب تجهیزات سکوهای نفت و گاز، عملیات امداد و نجات در اعماق دریا، بازرسی از سدها و شناسایی آلودگی‌‌‌‌های زیست محیطی را پوشش ‌‌‌‌می‌دهند.

پیشینه ساخت این ربات‌‌‌‌ها در واقع به حدود 70 سال پیش بر ‌‌‌‌می‌گردد. این گونه ربات‌‌‌‌ها نخستین بار از سوی نیروی دریای آمریکا مورد استفاده قرار گرفت، از آن پس نیز به دلیل عملکرد و قیمت مناسب نسبت به زیردریایی‌‌‌‌های نظامی و همچنین قدرت مانور بالا، استفاده از آن در صنعت گسترش یافت؛ به طوری که کاربرد آن در حوزه حفاری و نفت با استقبال صنعتگران این حوزه مواجه شد. طبق گزارش‌‌‌‌ها، کشورهای آمریکا، هلند، انگلیس، آلمان، چین از بزرگترین تولیدکنندگان این گونه ربات‌‌‌‌ها در دنیا به شمار ‌‌‌‌می‌روند.

عزم یک شرکت دانش بنیان برای بو‌‌‌‌می‌سازی ربات زیردریایی
ساخت این گونه ربات‌‌‌‌ها در ایران در چند سال اخیر مورد توجه مراکز علمی و دانشگاهی قرار گرفته است و هر سال مسابقات متنوعی نیز برای نمایش و ارزیابی پیشرفت ساخت این محصول در کشور برگزار ‌‌‌‌می‌شود. به طوری که یک شرکت دانش بنیان عضو پارک علم و فناوری خوزستان موفق به ساخت 'ربات زیردریایی' کنترل از راه دور(ROV) شده است، رباتی بدون سرنشین که به گفته سید میلاد فیاضی مدیرعامل این شرکت، قادر به انجام عملیات دریایی و دارای قدرت مانور بالا است. وی در خصوص این که در چه مقطعی و با چه انگیزه ای تصمیم به تحقیق و اجرای طرح ساخت زیردریایی کنترلی بدون سرنشیین نوع ROV گرفته است، اظهار کرد: موقعیت جغرافیای استان خوزستان و تعدد رودهای پر آب و سدها در این استان و همچنین نیاز به بررسی و دستیابی به بستر این آبها و از سویی تحریم‌‌‌‌های طولانی مدت برای ورود این کالا در کشور، ما را بر آن داشت تا با بکارگیری توان متخصصان داخلی اقدام به طراحی و ساخت این گونه ربات زیردریایی کنیم.

فیاضی افزود: این شرکت دانش بنیان با بو‌‌‌‌می‌سازی این فناوری قدم بزرگی در جهت پیشرفت صنایع دریایی ایران برداشته است و ضمن مرتفع کردن محصولات مورد نیاز کشور در حوزه عملیات دریایی، حال برای معرفی محصولات خود با انگیزه دستیابی به بازار خاورمیانه اقدام به گرفتن استانداردهای بین المللی در حوزه ی دریا و حضور در نمایشگاه‌‌‌‌های بین المللی محصولات دریایی نیز کرده است. این مخترع جوان ایذه ای با تاکید براین که این ربات‌‌‌‌ها از فناوری بالایی برخوردار ‌‌‌‌می‌باشند، گفت: این محصول با توجه به قابلیت‌‌‌‌های قدرت مانور بالا و قرارگیری در موقعیت‌‌‌‌های مشخص در صنایع دریایی مانند نفت و گاز، پژهش‌‌‌‌های دریایی، بازرسی‌‌‌‌های زیر آب، ارایه خدمات زیردریا کاربردهای فراوانی دارد. مدیرعامل این شرکت دانش بنیان دریایی در توضیح کاربرد فنی این ربات نیز اظهار کرد: این گونه ربات‌‌‌‌ها عموما با 4 تا 6 درجه آزادی ساخته ‌‌‌‌می‌شوند، کنترل این ربات‌‌‌‌ها به صورت دستی یا از سوی اپراتور و همچنین هوشمند انجام ‌‌‌‌می‌شود.

به گفته وی، با توجه به این که این ربات‌‌‌‌ها به وسیله یک کابل با محیط بیرون در ارتباط ‌‌‌‌می‌باشند، ‌‌‌‌می‌توانند منبع انرژی را با خود به زیر آب منتقل کنند، این موضوع امکان بسیاری از فعالیت‌‌‌‌های سنگین از جمله جوشکاری و برشکاری را در زیر سطح آب ممکن ساخته است. فیاضی در خصوص استانداردها و روش‌‌‌‌های آزمون رعایت شده این محصول در صنعت دریایی کشور گفت: با توجه به این که این محصول فناورانه است و استاندارد مشخصی برای این محصول در ایران وجود ندارد ، لذا شرکت ما در تلاش برای تدوین استانداردهای لازم است، ضمن اینکه این محصول تست‌‌‌‌های محیط واقعی خود را پشت سر گذاشته است.

دسترسی به اعماق آب‌‌‌‌های ایران بزرگترین دستاورد این طرح
فیاضی در ادامه با تاکید براین که بخش زیادی از مرزهای کشور ایران مرزهای آبی است و نیاز کشور به بو‌‌‌‌می‌سازی صنایع دریایی غیرقابل انکار است، افزود: باید توجه داشت که بخش زیادی از صنایع حفاری و نفت ما در مرزهای آبی و آب‌‌‌‌های کشور مستقر ‌‌‌‌می‌باشد که این موضوع اهمیت دستیابی به فناوری‌‌‌‌های روز دنیا جهت رقابت با کشورهای همسایه را دوچندان کرده است. وی در خصوص مهمترین دستاوردهای فناورانه این طرح نیز دستیابی به اعماق آب‌‌‌‌های ایران را بزرگترین مزیت این طرح فناورانه دانست و افزود: به کمک این ربات ‌‌‌‌می‌توان بستر دریاها و دریاچه‌‌‌‌های ایران را بررسی کرد. به گفته این فعال حوزه دانش بنیان، علاوه بر این، به وسیله این ربات عملیات‌‌‌‌های دریایی از قبیل برشکاری، جوشکاری، جابجایی اجسام، اسکن بستر آب‌‌‌‌ها، عیب یابی لوله‌‌‌‌ها و کابل‌‌‌‌ها، لوله گذاری و کابل گذاری در اعماق آب‌‌‌‌ها که مورد تقاضای تمام صنایع دریایی ما در حوزه‌‌‌‌های نفت، حفاری، اسکله‌‌‌‌ها ‌‌‌‌می‌باشد به سهولت انجام ‌‌‌‌می‌شود. مدیر عامل این شرکت دانش بنیان دریایی در ارتباط با این که چه نهادها و ارگان‌‌‌‌ها و یا مراکزی حامی این طرح بوده اند، اظهارکرد: اخیرا صندوق نوآوری و شکوفایی ریاست جمهوری حمایت‌‌‌‌های مناسبی از این صنعت و تولید این محصول داشته است.

قیمت ربات زیردریایی ساخت داخل، تنها یک سوم نمونه خارجی
فیاضی همچنین درباره میزان ارزآوری طرح در مقایسه قیمتی با نمونه‌‌‌‌های مشابه خارجی گفت:قیمت تمام شده این محصول در مقایسه با قیمت کشورهای سازنده با در نظر گرفتن تحریم‌‌‌‌ها حدود یک سوم است که البته ‌‌‌‌می‌توانیم این قیمت را به یک ششم نیز کاهش دهیم. فیاضی در ادامه، عدم اعتماد صنایع داخلی و نبود سازوکار مدون جهت جلوگیری از ورود این نوع کالاها در کشور را بزرگترین مانع تولیدکنندگان داخلی برای ساخت ربات‌‌‌‌های زیردریایی ساخت داخل دانست. وی در خصوص دورنمای این طرح در صنعت دریایی و ایران اظهار کرد: رشد بیش از پیش صنایع دریایی و وجود منابع گسترده در بستر دریاها باعث تقاضای روزافزون این محصول شده است و ‌‌‌‌می‌توان گفت در آینده تمام عملیات‌‌‌‌های دریایی کشورها به وسیله این ربات‌‌‌‌ها انجام خواهد شد و کشورهای صاحب این تکنولوژی در رقابت‌‌‌‌های بین المللی موفقیت‌‌‌‌های بیشتری را کسب خواهند کرد.