ایران دریلینگ: غول‌های بزرگ صنعت نفت در شرایطی سرنوشت ساز قرار دارند. آنها تلاش می کنند تا هزینه‌های خود را جهت متعادل نمودن ‌شاخص‌های مالی خویش کاهش داده تا ‌بدهی‌های هنگفت آنان که در پنج سال اخیر رشدی سریع و نگران کننده یافته، با افزایش بیشتری روبرو نگردد. به گزارش ایران دریلینگ غول‌های نفتی پس از پشت سر نهادن سه سال دشوار رویارویی با بحران کاهش درآمدها، تلاش ‌می‌کنند با خوش بینی به آینده بنگرند. ‌قیمت‌های پایین نفت برای سومین سال نیز با ثبات نسبی همراه بوده است. ‌شرکت‌های نفتی نیز کاهش هزینه‌ها را در دستور کار خویش قرار داده اند تا میان درآمدها و هزینه‌ها تعادل ایجاد گردد. سقوط پرفراز و نشیب و ماراتون وار قیمت نفت که از تابستان سال ۲۰۱۴  آغاز شد باعث گردید تا بودجه اکتشاف کاهش چشمگیری یابد، دهها هزار کارمند اخراج شوند، صدها پروژه بالادستی متوقف گردند و مدیران ‌شرکت‌های بالادستی تلاش نمایند تا کارایی خود را افزایش دهند.

این اقدامات ضربتی باعث گردید تا هزینه‌های سر به سری تولید هر بشکه نفت کاهش قابل توجهی به ویژه نسبت به سال ۲۰۱۴  یابد. اما نباید این نکته را فراموش نمود که بخشی از این کاهش هزینه‌ها، موقتی بوده است. چرا که به عنوان مثال، ‌شرکت‌های ارایه دهنده خدمات نفتی برای ارایه تجهیزات و خدمات حفاری خواهان دریافت بهایی بالاتر نسبت به گذشته هستند. مثلا ‌قیمت‌های کنونی آنها نسبت به سال ۲۰۱۵ ، حدود ۲۰ درصد افزایش یافته و این شرایط هزینه‌های تولید نفت را افزایش داده است. موسسه ریستاد انرژی پیش بینی نموده در دو سال گذشته، میانگین هزینه تولید نفت شیل با افزایش 1.6 دلاری به 36.5 دلار افزایش یافته است. اما این وضعیت به معنای پایان دنیا نیست. چرا که هزینه سر به سری تولید نفت همچنان نسبت به سال ۲۰۱۴  به میزان قابل توجهی پایین تر است.

در گزارش رویترز نیز با ارایه نمودارهای مختلف در‌می‌یابیم که هزینه تمام شده تولید نفت شیل در بخشهای مختلف ایالات متحده کاهش یافته است. در همه سازندهای مهم شیل آمریکا مانند ایگل فورد، باکن، نیوبرارا، میدلند و دیلاویر هزینه‌های سر به سری نسبت به سال ۲۰۱۳  به کمتر از نصف کاهش یافته است. هرچند کارشناسان معتقدند تا پایان سال ۲۰۱۷  و پس از پنج سال کاهش مداوم قیمت خدمات ارایه شده، شاهد افزایش هزینه‌ها خواهیم بود. اما این شرایط به حفاری در منابع شیل تعلق دارد. ‌غول‌های نفتی بخش اعظم نفت خود را از میادینی غیر از شیل و به ویژه میادین آبهای عمیق برداشت ‌می‌کنند. ما ‌می‌دانیم که تعدادی از ‌شرکت‌های بزرگ نفتی در سالهای اخیر، به پیشرفتهای قابل توجهی در کاهش هزینه‌ها دست یافته اند. اما نتایج یک گزارش جدید نشان ‌می‌دهد در مورد دستاوردهای اعلام شده تردیدهایی وجود دارد.

پژوهش انجام شده توسط  موسسه مشاوره ای اپکس نشان ‌می‌دهد ‌غول‌های نفتی هزینه‌های بیشتری برای تولید یک بشکه نفت نسبت به پیش از سقوط ‌قیمت‌ها ‌می‌پردازند. در واقع ما با افزایش هزینه‌های این ‌شرکت‌ها روبرو بوده ایم. ‌شاخص‌های عملیاتی ‌غول‌های بزرگ صنعت نفت (شامل اکسون موبیل، رویال داچ شل، شورون، توتال، انی و کونوکوفیلیپس) که توسط موسسه اپکس طراحی شده است، از افزایش هزینه‌ها خبر ‌می‌دهد. لذا این ‌شرکت‌ها با فشار هزینه‌ها و تلاش برای کاهش آن روبرو هستند. در بخش نتیجه گیری این گزارش موسسه اپکس ‌می‌خوانیم: هزینه‌های توسعه ‌غول‌های نفتی در میانه دهه کنونی در مقایسه با سال ۲۰۱۱  رشد بهت آور ۶۶ درصدی نشان ‌می‌دهد. در این مطالعه، دستاوردهای کارایی عملیات نیز در نتیجه گیری لحاظ شده است. همچنین نکته قابل توجه اینست که ارزیابی این ‌پژوهش براساس ارزیابی هزینه‌های توسعه بوده و هزینه‌های اکتشافی و عملیاتی را در بر نمی‌گیرد.

به هر ترتیب، عملکرد این ‌شرکت‌ها با یکدیگر متفاوت است. به عنوان مثال، شرکت انی اعلام نموده در فاصله سالهای ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۵ ، هزینه‌های توسعه ای خود را ۳۲ درصد کاهش داده است. این دستاورد بزرگ در کارنامه شرکت انی، نقطه ای درخشان و به یاد ماندنی خواهد بود. دو شرکت شورون و اکسون موبیل نیز به دستاوردهایی در بخش کارایی دست یافته اند. هرچند درصد کاهش به دست آمده در مقایسه با شرکت انی، بسیار کمتر بوده است. عدد مشابه در این دوره پنج ساله برای شرکت شورون ۶ درصد و در شرکت اکسون موبیل ۵ درصد بوده است. در آن سوی این گستره، شرکت رویال داچ شل قرار دارد که با افزایش سه برابری هزینه‌های عملیاتی روبرو گردیده است. عملکرد دو شرکت کونوکوفیلیپس و بریتیش پترولیوم نیز اندکی بهتر بوده است. چرا که در نیمه نخست دهه کنونی ، با افزایش دو برابری هزینه‌های توسعه میادین هیدروکربوری روبرو گردیده اند. در مجموع هزینه‌های توسعه ای این شش شرکت بین المللی بزرگ نفتی با ۶۶ درصد افزایش به 18.39 دلار برای تولید هر بشکه نفت خام افزایش یافته است.

پس از سقوط قیمت نفت خام در تابستان سال ۲۰۱۴ ، شاخص هزینه‌ها کاهش یافت. تولیدکنندگان نفت، تامین کنندگان تجهیزات خود را وادار نمودند تا ‌قیمت‌ها را کاهش دهند، بر کارایی عملیات بیفزایند و روش‌های حفاری و تکمیل چاهها را بهبود دادند. اما همچنان هزینه‌های توسعه ای آنها در فاصله سالهای ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۵  با ۶۶ درصد افزایش روبرو شده است. این شاخص نشان ‌می‌دهد افزایش ساختاری در هزینه‌های توسعه ای در سایر ‌شرکت‌های صنعت نفت نیز کم و بیش قابل مشاهده است. با هزینه ۱۸ دلاری تولید هر بشکه نفت، نمودار هزینه‌ها به نسبت عددی کمتر را نشان ‌می‌دهد. اما این نکته مهم را فراموش نکنید که هزینه‌های توسعه ای بررسی شده در این پژوهش، نیمی از مجموع هزینه‌های ‌شرکت‌ها را تشکیل ‌می‌دهد. این نمودار، هزینه‌های اکتشاف و اجرای عملیات بهره برداری را شامل نمی‌شود. لذا هزینه‌های سر به سری در این دوره، کاهشی اندک داشته است. مثلا چندی پیش شرکت بریتیش پترولیوم اعلام نمود تنها با عبور قیمت هر بشکه نفت خام از مرز ۶۰ دلار، میان درآمدها و هزینه‌های آنان تعادل برقرار ‌می‌گردد.

‌غول‌های بزرگ صنعت نفت در شرایطی سرنوشت ساز قرار دارند. آنها تلاش ‌می‌کنند تا هزینه‌های خود را جهت متعادل نمودن ‌شاخص‌های مالی خویش کاهش داده تا ‌بدهی‌های هنگفت آنان که در پنج سال اخیر رشدی سریع و نگران کننده یافته، با افزایش بیشتری روبرو نگردد. به هر ترتیب ذخایر نفت و گاز این ‌شرکت‌ها در صورت عدم سرمایه گذاری در بخش اکتشاف، به تدریج کاهش خواهد یافت. به خاطر داشته باشید که شرکت اکسون موبیل در سال ۲۰۱۵ ، تنها توانست ۶۷ درصد تولید نفت خود را با یافتن ذخایر جدید، جایگزین نماید. از سوی دیگر، همانطور که در گزارش موسسه اپکس ‌می‌خوانیم، در سالهای آینده و با بهبود بازار صنعت حفاری، هزینه خدمات میادین نفتی نیز افزایش خواهد یافت. هم اینک تعداد قابل توجهی از ‌‌دکل‌های حفاری فراساحلی، بیکار هستند و به نظر ‌می‌رسد رشد ‌قیمت‌ها به کندی اتفاق خواهد افتاد. به عبارت دیگر، بخش اعظم کاهش هزینه‌ها پس از سال ۲۰۱۴ را باید دوره ای دانست. بدین ترتیب هزینه‌ها با بازگشت رونق به بازار، یک بار دیگر افزایش خواهد یافت. مگر اینکه تولیدکنندگان صنعت نفت ضمن همکاری با تامین کنندگان، هزینه‌های ساختاری تولید نفت را کاهش دهند.